5-17 yaş aralığındaki okul çağı çocuklarının, bilişsel işlemlerdeki performansını belirlemek amacıyla uygulanan son derece kapsamlı ve bütüncül bir değerlendirme aracıdır. Planlama, Dikkat, Eşzamanlı ve Ardıl Bilişsel İşlemler olmak üzere dört bilişsel işlem alanını ölçmektedir.
CAS Bilişsel Değerlendirme Sistemi; 5-17 yaş okul çağı çocuklarının bilişsel işlemlerdeki yeterliliğini ve düzeyini belirlemek amacı ile İstanbul Üniversitesi tarafından özel olarak eğitilmiş lisanslı uzmanlar tarafından uygulanabilmektedir. CAS aşağıda belirtilen amaçlarla kullanılmaktadır:
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun (DEHB) belirlenmesinde: CAS, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların bilişsel işlem özelliklerinin değerlendirilmesi için uygun bir araçtır. Dikkat ve Planlama Ölçekleri bu tanı düşünüldüğünde özellikle önemlidir. Dikkat Ölçeği; bireyin, seçici dikkatte, uygun uyarıcıya yönelmede ve uygun olmayan uyarıcılara ise direnmede ne kadar başarılı olduğunun belirlenmesi konusunda uygulayıcılara olanak sağlar. Planlama Ölçeği; çocukların, bilişsel aktiviteleri organize etmede ve kendilerini programlamadaki düzeylerini belirlemede ne kadar başarılı olduklarının belirlenmesinde uygulayıcılara iyi bir değerlendirme aracı sağlar.
Öğrenme Güçlüğünün (Disleksi, Diskalkuli, Disgrafi, Garden Variety) değerlendirilmesinde: CAS, öğrenme güçlüğünün altında yatan bilişsel işlemlerin değerlendirilmesini sağlayan bir araçtır. Örneğin, okumadaki şifre çözmeyle ilişkili ardıl bilişsel işlem problemlerinin ortaya çıkmasına yardımcı olabilir. Eşzamanlı ve Ardıl Bilişsel İşlem Puanları okuduğunu anlamayla ilgili olabilir. Aynı şekilde, matematik problemlerinin çözümüyle ilgili planlama güçlüklerinin belirlenmesinde kullanılabilir.
Zihinsel engelli olanların değerlendirilmesinde: Bir çocuğun zihinsel engelli olma ihtimalinin belirlenmesinde CAS, iki açıdan kullanışlıdır. Birincisi, çocuğun eğitim yoluyla sonradan öğrendiği bilgilere çok az ihtiyaç duyan bir değerlendirme sağlar. Böylece çocuk bilgi eksikliği nedeniyle testlerde başarısız olmayacak ve doğal performansı puanlara tam olarak yansıyacaktır. İkincisi, birçok farklı bilişsel işlemin değerlendirilebilmesine olanak sağladığı için ayırıcı tanıya yardımcı olabilecektir.
Travmatik beyin hasarı olanların değerlendirilmesinde: Dört PASS ölçeğinin her biri (Planlama, Dikkat, Eşzamanlı ve Ardıl Bilişsel İşlemler), travmatik beyin hasarına karşı hassas olan çok çeşitli bilişsel işlemlerin ölçümüne olanak sağlar. Organizasyon, dürtü kontrolü, dikkat, problem çözme ve planlama özellikle travmatik beyin hasarı olan çocuklarda sorun oluşturmaktadır. CAS bu bilişsel fonksiyonları kapsamaktadır.
Ciddi duygusal bozuklukları olanların değerlendirilmesinde: CAS, ciddi duygusal bozuklukları olan çocukların değerlendirilmesinde de yardımcı olabilecek bilgiler sağlar. Bu çocukların davranış kontrolü, diğer kişilerle yaşadıkları sosyal problemleri ve dürtüsellikle ilgili olarak yaşadıkları güçlükleri CAS Planlama ölçeğindeki düşük puanlarla ilişkilendirilebilir.
Üstün zekâlı çocukların değerlendirilmesinde: CAS’in dört ölçeği de üstünlüğün değerlendirilmesi için gerekli olan bilişsel işlemlerin belirlenmesine olanak sağlar. CAS, bilişsel işlemlerin geniş kapsamlı bir şekilde ölçümüne olanak sağlar ve geleneksel zekâ testleriyle ölçülemeyen bilişsel alanlarda üstün olan bireyleri belirleyebilir. Ölçülen fonksiyonların daha geniş kapsamlı olması nedeniyle geleneksel testlerle belirlenenlere göre daha çeşitli alanlarda üstün olan çocukları belirleyebilir.
Planlama problemleri olanların belirlenmesinde: CAS, çocuğun planlama ve organizasyon düzeyini değerlendirmek için sistematik ve yapısal bir yöntem sağlar. Planlama alt testleri çocuğun etkinlikleri organize etmesine, uygun stratejiler kullanmasına, dürtüselliğine, davranışlarını düzenlemesine ve değerlendirilmesine karşı hassastır.
Başarının önceden kestirilmesinde: CAS, çocukların akademik başarılarını önceden kestirmeyi hedeflemektedir. PASS ölçeklerinin her biri akademik performansın özel alanlarındaki başarı ve başarısızlıklarla ilişkilidir. Tam Ölçek Standart Puanı, temel başarının önceden belirlenmesinde en iyi göstergedir. Dört PASS ölçeğinin her birine ait standart puanlar da akademik performansın özel alanları ile ilişkilidir.